tarot de Marseille

De tarot van Marseille is in de engelstalige wereld (en ook in Nederland) een stuk minder bekend dan bijvoorbeeld de tarot van Waite of Crowley. Ten onrechte! De Marseille-tarot is één van de oudste patronen in de wereld van de tarot. In franstalige landen is dit patroon het bekendst. 
Het tarot van Marseille lijkt gebaseerd te zijn op de zogenaamde "Cary-sheet", zie afbeeldingen (1500).
De naam "tarot van Marseille" is misleidend, want in 1930 is deze naam aan dit patroon gegeven door Paul Marteau, erfgenaam (en kaartenmaker)  van de Grimaud-kaartenproducent". Marteu heeft een tarot ontworpen die was gebaseerd op het tarot van Conver uit 1760. Voor 1930 was deze "Marseille-tarot" bekend als het "tarot uit Milaan" (Milaanpatroon).
Hoe is deze  telg" van de tarot dan in Frankrijk terecht gekomen? Men is het erover eens dat dat gebeurd moet zijn tijdens de Franse invasie in Italie (Charles VIII in 1492 en Louis XII in 1499). In die tijd is Milaan 12 jaar door de Fransen bezet geweest. Waarschijnlijk waren het Franse soldaten die het tarotdeck weer mee terugnamen naar Frankrijk.


We moeten een sprong maken naar 1650. In dat jaar brengt Noblet zijn tarot uit.
In 1760 ziet de tarot van Conver het levenslicht. Dit is de tarot waarop Paul Grimuad zijn tarot van Marseille baseerde, alsmede Philip Camoin & Jodorowski voor hun deck.



We kunnen twee typen onderscheiden als we het hebben over het Marseile-tarot met elk hun eigen karakterestieken:


type I:

Cupido op Lamoureux heeft geen haar, kijkt naar links en de engel is geblindoekt.
-Le Diable heeft een gezicht op zijn buik.
-La Lune heeft een gezicht
-De vrouwelijke figuur op Le Monde  heeft een lendendoek en een cape, is ook minder vrouwelijk.
-De twee figuren op Le Soleil zijn twee volwassenen en duidelijk mannelijk en vrouwelijk.
-De "Dwaas" wordt in dit type "Le Fol" genoemd.


type II


-De "Dwaas" wordt in dit type "Le Mat" genoemd.
-De vrouwelijke figuur op Le Monde is meer vrouwelijk en ik bijna naakt.
-Cupido op Lamoureux heeft krulhaar, kijkt naar rechts en is niet langer geblindoekt. Cupido "zweeft" in een doodshoofd.
-Le Diable heeft geen gezicht op zijn buik.
-La Lune is "en profil".
-De twee figuren op Le Soleil zijn duidelijk kinderen en de sexe is moeilijker vast te stellen.


type I kwam voor in Lyon, Grenoble, Avignon. Na 1750 verdween dit type.
type II kwam voor in Dijon, Besancon, Zwitserland en Marseille. Dit type doet haar intrede na 1700.


voorbeelden van type I:

-Jean Noblet (1650)
-Jean Pierre Payen (1713)
-Jean Dodal (1701)
-Jean Payen (jr) (1743)


voorbeelden van type II:


-Francois Chosson  (*1672/1762)
-Francois Tourcaty (begin 18e eeuw)
-Nicolas Conver (1760)


* De Francois Chosson tarot is een wat vreemde eend in de bijt. Deze tarot vertoond duidelijke kenmerk van een type II-deck. Echter, op de "munten 2"-kaart staat 1c72, waarschijnlijk 1672, duidelijk in de tijd van de type-1 tarot. Er is al lang onenigheid tussen verschillende tarotgeleerden over de datum.




links:

http://l-pollett.tripod.com/cards43.htm